Yayın ekibi olarak İFSAK Blog’da kısa film gösterimlerine de yer vermek istedik. Bu amaçla Ayın Kısa Filmi Bölümü‘nü hazırladık. Bu sayfalarda, her ay farklı bir yönetmenin bir kısa filmini bulacaksınız.
Kasım Ayının Kısa Filmi: Soil (Toprak)
Filmin Künyesi Toprak (2017) Deneysel- Diyalogsuz, 18 dakika 50 saniye Yönetmen: Alican Durbaş Yapımcı: Neslihan Oskay, Cahit Binici, Onur Koçak Görüntü Yönetmeni-Renk: Berker Ersoy Ses: Furkan Utku Gerçik Sanat Yönetmeni: Yamaç Taraktaş Oyuncular: Güray Yalçın, Can Özmen, Efe Özmen Logline: Soil (Toprak), kendi kendisinin cesedini gömen bir askere evinin bahçesinden toprak getiren genç bir adamın düşsel yolculuğunun biçimci bir anlatımıdır.
Alican’dan Soil (Toprak) üzerine;
“Toprak (Soil)”, dokuz sahnede geçen bir süreci; yani genç bir adamın bahçesinden aldığı bir avuç toprağı uzaktaki bir ormanda kendi cesedini gömen bir askere götürme yolculuğunu bölünmüş ekran tekniği ile aktarır. Bu yolculuğun dokuz evresi de bölünmüş ekranda eş zamanlı takip edilir.
Asker, sırtında kendi cesedini taşıyarak ıssız bir ormana girer. Cesedi yere bırakır ve mezar kazmaya başlar. Aynı anda genç adam da odasında uyanır. Evinin bahçesinden bir toprak parçası alıp yola çıkar. Karşı kıyıya geçip uzaktaki ormana, askerin yanına ulaşır. Asker, mezarını kazmayı bitirir. Cesedi çukura yuvarlar ve avucuna mezardan toprak parçası alıp genç adama koklatır. Genç adam da bahçesinden getirdiği toprağı askere koklatır. Bakışırlar ve toprakları çukura boşaltırlar.
Ardından ikisi de öncesinde yaptıkları eylemlerin tersini yaparlar. Asker, açtığı çukuru toprakla örtmeye, cesedini gömmeye başlar. Genç adam da gelirken geçtiği duraklardan tekrar geçerek evine döner. Geçtiği her yerde, toprağın kokusu aynıdır.
Sonunda genç adam, odasına girer ve filmin başındaki gibi uykuya dalar. Asker de çukuru toprakla örttükten sonra mezarı terk eder. Tüm ortamlar, görüntü olarak en baştaki hallerini alarak döngülerini tamamlarlar.
Sahneler, profilden, sabit, geniş ve tek plan olarak çekilmiştir. Özellikle nesnel bir kompozisyon oluşturan uzun mesafeden cepheden bakış tercih edilmiştir. Böylece seyirci, genç adamın yolculuğunun sahnelerini eş zamanlı olarak video yüzeyinin dokuz eş parçaya bölünmüş ekranında görse de; ağırlık merkezi genç adam figürü olan geometrik denge korunduğu için daha rahat izler. Filmin Utku Gerçik tarafından oluşturulan ses tasarımı da karakterin eş zamanlı gösterilen sahnelere girip çıkmasına dikkat edilerek oluşturulmuştur.
Bölünmüş ekran tekniği, hikayeyi biçimci bir yaklaşımla aktarıp klasik anlatı montajını kırar.
Film montajında art arda sıralanan sahnelerdeki aksiyonun öncesinde ve sonrasında gösterilmeyen ekran dışı ve anlatı dışı süreçler de eş zamanlı olarak bölünmüş ekran vasıtasıyla seyirciye sunulur. Böylelikle filmin hedefi olan sinemanın anlatı geleneğiyle video sanatının biçimci yaklaşımı arasında bir uyum sağlanır.
Bu uyumu elde etmeye çalışmanın bir nedeni de günümüzde filmlerin; artık sadece sinema salonlarında değil; müzelerde, sergi alanlarında ve çeşitli kamusal mekanlarda gösterilmesidir. Bu projenin bir kısa film olarak hem film festivallerinde gösterilmesi hem de video olarak sanat mekanlarında loop (döngü) olarak sergilenmesi, filmin kurmaca anlatı ve video sanatı arasındaki yapısına işaret eder.
Ödüller, Seçkiler;
- 4. Marmaris Kısa Film Festivali, Deneysel Dalı, İkincilik Ödülü. 2018
- 9th Start International Short Film Festival, Baku, Azerbaijan, Best Experimental Film Award. 2018
- 2. AFSAD Kısa Film Yarışması, Deneysel Dalı, En İyi Film Ödülü. 2018
- 5. Uşak Kanatlı Denizatı Kısa Film Festivali, Ulusal Kısa Film Yarışması, (Furkan Utku Gerçik) En İyi Ses Ödülü. 2018
- 9. Sinepark Kısa Film Festivali, Labirent Dalı, En iyi Film Ödülü. 2019
- 18. İzmir Kısa Film Festivali, Ulusal Panorama Resmi Gösterim Seçkisi. 2017
- 40. Clermont Ferrand Kısa Film Festivali, Film Market, Türkiye’den Kısalar, Hazarfen Film Galeri Seçkisi. 2018
- 29. Ankara Film Festivali, Ulusal Kısa Film Yarışması, Yarışma Filmi. 2018
- 3. Kısa Film Kolektifi Kısa Film Festivali, Kısa Film Kolektifi Filmleri, Gösterim Seçkisi. 2018
- 37. İstanbul Uluslararası Film Festivali, Ulusal Kısa Film Yarışması, Finalist. 2018
- 50. SİYAD Ödülleri, En İyi Kısa Film Adayı. 2018
- 6. Ankara Engelsiz Film Festivali, Ankara Uzun Lafın Kısası Bölümü, Gösterim Seçkisi. 2018
- 6. Ankara Engelsiz Film Festivali, Eskişehir Uzun Lafın Kısası Bölümü, Gösterim Seçkisi. 2018
- 6. Ankara Engelsiz Film Festivali, İstanbul Uzun Lafın Kısası Bölümü, Gösterim Seçkisi. 2018
- 1. Dostluk Kısa Film Yarışması, Panorama Bölümü, Gösterim Seçkisi. 2018
- 68. Berlin Film Festivali, Avrupa Film Pazarı, Türkiye Standı, Kısa Film Seçkisi. 2018
- 71. Cannes Film Festival, Avrupa Film Pazarı, Türkiye Standı, Kısa Film Seçkisi. 2018
Editör notu: Aşağıdaki bağlantıya tıklayarak Soil (Toprak) kısa filmini seyredebilirsiniz. Filmi tam ekran seyretmek için sağ alttaki ikona tıklamayı unutmayın, iyi seyirler.
Alican Durbaş hakkında,
Saint-Joseph Fransız Lisesi ve Yeditepe Üniversitesi Sanat Yönetimi Bölümü’nün ardından aynı bölümde yüksek lisans yaptı. 2011 yılında Sarajevo Talents’a yönetmen olarak seçildi. Video çalışmalarıyla çeşitli ulusal ve uluslararası sergilere katıldı. Siyad tarafından 2017 yılının en iyi kısa filmi adayı gösterilen “Toprak (Soil)” filmi; başta 37. İstanbul Film Festivali (2018), 16. Tirana Film Festivali (2018) olmak üzere pek çok uluslararası film festivalinin kısa film yarışmalarında gösterildi ve aynı zamanda Beyrut Sanat Merkezi, Los Angeles Dijital Sanatlar Merkezi gibi mekanlarda ve 9. Kahire Video Festivali (2019), 22. Rencontres Traverse Vidéo, Toulouse (2019) gibi etkinliklerde video olarak sergilendi.
2019-2020 dönemi İKSV İstanbul Bienali Çalışma ve Araştırma Programı’na seçilen Alican Durbaş, “Tessera” adlı senaryosuyla 39. İstanbul Film Festivali kapsamında düzenlenen Axolotl Senaryo Yarışması’nda “Ulus Baker En İyi Çizgi Dışı Film” senaryo armağanını kazandı ve “Uzak Ayna” adlı son kısa filmini yeni tamamladı.
Bize Ulaşın